Geen bedrijf moet zich zo ongewenst hebben gevoeld in Nederland als Meta. De moeder van Facebook wilde een ambitieus datacenter in Zeewolde vestigen en daar was de gemeente in eerste instantie maar wat blij mee. Zeker gezien de werkgelegenheid.
Maar vervolgens kwamen er bezwaren: er waren zorgen over het zwaar belaste stroomnet, over het landschap en de afvoer van restwarmte. Ook zou er volgens tegenstanders waardevolle landbouwgrond verloren gaan.
Meta werkte sinds 2019 aan een datacenter in Nederland, nota bene op uitnodiging van lokale, provinciale en nationale overheid.
Maar gedurende 2022 lieten steeds meer inwoners van Zeewolde van zich horen: de gemeenteraadsverkiezingen werden in de gemeente gewonnen door partijen die fel tegen het datacenter zijn.
Uiteindelijk besloot Meta af te zien van de vestiging van het datacenter in Nederland.
Het nieuwe kabinet kwam met strengere regels voor nieuwe datacenters. Het parlement stemde in met het ontwerpbesluit voor strikte regulering van hyperscale datacenters.
Nederland is te klein en de schaarste is te groot om slordig om te gaan met onze ruimte of met onze energie, aldus de verantwoordelijke minister Hugo de Jonge. Vestiging van hyperscale datacentra – die veel ruimte en energie vragen – worden daarom strikt gereguleerd en zijn slechts op enkele plekken nog mogelijk.
Alleen in de provincie Groningen in het gedeelte van de gemeente Het Hogeland, voorheen de gemeente Eemsmond, en in de provincie Noord-Holland is uitbreiding van hyperscale datacentra mogelijk. De gemeente Het Hogeland is niet onverdeeld gelukkig met dat besluit.
Een motie van de ChristenUnie over betere naleving en juridische borging van de duurzame beloften van hyperscale datacenters, is onlangs door de Tweede Kamer aangenomen.
Het wil niet zeggen dat de bouw van datacenters meteen is stopgezet. Google gaat behalve in het Groningse Hoogkerk ook een datacenter in Winschoten bouwen. Vorig jaar is daarvoor al grond aangekocht en nu is een vergunning aangevraagd. Beide datacenters moeten volgens Google de Eemshaven campus ondersteunen.
De Dutch Datacenter Association (DDA) benadrukte vorig jaar al dat
dankzij datacenters we al thuiswerkend de Nederlandse economie in de lucht hebben kunnen houden in de coronatijd. Het marktrapport ‘Roadmap to Recovery’ van de organisatie laat zien hoe dat belangrijke digitale fundament voor ons herstel eruit komt te zien in de komende jaren. Dat moet je volgens DDA niet afremmen.
Als Nederland zich ontwikkelt tot datacenterland, kan dat ook leiden tot expertise en het ontstaan van gespecialiseerde opleidingen. Vanuit Eemshaven zijn 23 zogeheten Community Grants verstrekt voor een totaalbedrag van ruim 1 miljoen euro om educatie te stimuleren, waaronder onderwijs met behulp van techniektorens op basisschool de Dobbe in Roodeschool, het eLAB op het Hogeland College in Warffum en Robotica Heroes! bij De Jonge Onderzoekers in Groningen.
Voor veel bezwaren zijn oplossingen mogelijk: een deel van de hyperscale datacenters zou onder de grond kunnen worden gebouwd. De bedrijven achter de datacenters zouden samen met netbeheerders moeten investeren in de energievoorziening, waardoor de huidige capaciteitsproblemen zouden kunnen worden opgelost.
